Gazeta Prawna z 23 czerwca 08 (nr ...
Gazeta Prawna z 23 czerwca 08 (nr 121), Gazeta Prawna i Gazeta Podatkowa
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Interaktywne szkolenia
na CD
Dziś
Komunikacja i perswazja
Jutro
Negocjacje
GP z płytą do kupienia w kioskach
Największy dziennik gospodarczy
PONIEDZIAŁEK 23 CZERWCA 2008 NR 121 (2243) ROK 14
CENA 5,99 ZŁ
(W TYM 22 PROC. VAT)
GAZETAPRAWNA.PL /24H
WALUTY I AKCJE 20.06.2008
BIZNES
LIBERALIZACJA RYNKU ENERGII
Tylko 2 tys. z 14,4 mln rodzin
14
firm
dostarczających w Polsce
energię jest skupionych
w sześciu koncernach
energetycznych
30
dni
ma trwać zmiana
sprzedawcy energii
po nowelizacji
prawa energetycznego.
Dziś jest
to nawet 90 dni
WIG20 2686,78
–0,99%
EUR
3,3662 zł
–0,07%
USD
CHF
2,1625 zł
–0,49%
2,0790 zł
–0,24%
zmieniło dostawcę prądu
Doradztwo
podatkowe
Kto może prowadzić
działalność kantorową
strona B4
■
Od początku 2009 roku ceny energii mają być uwolnione, a ich wzrost szacuje się na 20–50 proc.
M
ija rok od wejścia
więcej niż 2 tys. klientów na
14,4 mln gospodarstw domo-
wych używających prądu. Za-
oferowane na piśmie prawo wy-
boru sprzedawcy energii okaza-
ło się bowiem trudno wykonal-
ne, ale przede wszystkim
niemal zupełnie nieopłacalne.
Od 2009 roku ceny energii ma-
ją zostać uwolnione, a – według
Urzędu Regulacji Energetyki –
zmiana sprzedawcy energii ma
być łatwiejsza. Mało prawdopo-
dobne wydaje się jednak to, że
wybór innego sprzedawcy bę-
dzie opłacalny bardziej niż te-
raz. Spółki obrotu energią prze-
widują, że konkurencja między
nimi wzrośnie, ale taniej nie bę-
dzie. Optymistyczna prognoza
zakłada, że od 2009 roku ceny
prądu wzrosną o 20 proc.
■
w życie prawa, które
miało wprowadzić
konkurencję na rynku dostaw-
ców prądu, a co za tym idzie
– obniżenie cen. Jednak w tym
czasie z możliwości zmiany do-
stawcy energii skorzystało nie
BIZNES I PRAWO
GOSPODARCZE
■
WKRÓTCE POJAWI SIĘ W POLSCE
działający w sieciach trzeciej
generacji iPhone.
strona 7
strony 2 i 4
PODATKI
■
DOSTĘP DO AKT SPRAWY
będzie od 2009 roku możliwy także
po zakończeniu postępowania
podatkowego.
strona 12
PRAWO
Pozew zbiorowy pozwala
szybko i tanio załatwić sprawę
Odwrócona
hipoteka będzie
jak emerytura
■
DOCHODY Z PRACY W AUSTRII
podatnicy rozliczą według
zmienionej i korzystniejszej
dla nich metody.
strona 13
N
awet kilkaset osób poszkodowanych przez fir-
my, katastrofy, a nawet akcjonariuszy mniej-
szościowych w spółkach czy spółdzielców będzie
mogło wnosić pozwy zbiorowe. Takie postępowanie
ma być tańsze i szybsze, a poszkodowani zapłacą
mniej za pomoc profesjonalisty. Łatwiej im będzie
zgromadzić dowody. Jeśli wygrają sprawę, to od-
szkodowanie otrzymają w takiej samej wysokości.
■
PRACA
■
UBEZPIECZENI NIE STRACĄ
N
a rynku finansowania nieruchomości
brakuje tzw. odwróconego kredytu hipo-
tecznego. Właściciele mieszkań nie musieliby
go spłacać i zapewniliby sobie z niego środki na
emeryturę. Po ich śmierci lokal stawałby się
własnością banku, ale z prawem do
wykupienia przez spadkobierców. Przed pod-
pisaniem umowy o taki kredyt kredytobiorca
musi być właścicielem nieruchomości. Zacią-
gając go, zachowuje prawo mieszkania w lo-
kalu wybudowanym przez siebie, odziedziczo-
nym, zakupionym lub otrzymanym w darowiź-
nie do końca życia. Przysługiwał mu więc bę-
dzie swoisty rodzaj dożywocia.
– Odwrócony kredyt hipoteczny może być
znaczącym dodatkiem do emerytury. Pozwala
wykorzystać kredyt do zabezpieczenia swojej
przyszłości – tłumaczy
Krzysztof Pietraszkie-
wicz
, prezes Związku Banków Polskich.
W Polsce nie rozpoczęły się jeszcze prace
nad projektem ustawy o odwróconym kredycie
hipotecznym. Związek Banków Polskich przy-
gotowuje tezy do projektu i ustala, jakie spra-
wy powinien regulować. Chce zainteresować
tym posłów i rząd.
■
na składkach. Te z I filaru będą
zwaloryzowane, a przekazane do OFE
powiększone o odsetki – mówi Agata
Wiśniewska z ZUS.
strony 2 i 18
strona 16
PRACA
Niewielu pracowników
wygrywa procesy o mobbing
■
WNIOSEK O ŚWIADCZENIE
z Funduszu Alimentacyjnego złożony
w sierpniu pozwoli uzyskać pomoc
już w październiku.
strona 16
PRAWO I WYMIAR
SPRAWIEDLIWOŚCI
■
NOWE OBOWIĄZKI NA GMINY
dotyczące kontroli i przygotowania
kąpielisk nakłada projekt nowelizacji
ustawy Prawo wodne.
strona 19
na mobbing w miejscu pracy. W ubiegłym ro-
ku złożyli prawie 700 pozwów w tej sprawie. Rok
wcześniej było ich blisko 450. Tylko 5 proc. z nich
sądy rozpatrzyły jednak na korzyść podwładnych.
Powodem takiej sytuacji, według ekspertów, są
źle skonstruowane przepisy kodeksu pracy, zgod-
nie z którymi to pracownicy muszą udowodnić,
że pracodawcy znęcają się nad nimi.
■
UMOWY: ANALIZA PRAWNA
Umowa z firmą dokonującą
rezerwacji przez internet biletów
na imprezy sportowe
strona 20
strony 2–3
strona 15
reklama
Jak organy podatkowe
interpretują przepisy
dotyczące opodatkowania
sprzedaży nieruchomości
Tygodnik
Podatkowy
P
racownicy coraz częściej skarżą się do sądów
2 |
PONIEDZIAŁEK
23 CZERWCA
2008
| nr 121
WWW.GAZETAPRAWNA.PL
BLOGI
Gazety Prawnej
www.gazetaprawna.pl/blogi
Wolny
rynek
komentarze
redakcji
Rozmawiamy z KRZYSZTOFEM PIETRASZKIEWICZEM, prezesem Związku Banków Polskich
Odwrócona hipoteka
BIZNES
Martwe prawo odbiorcy
domowe zyskały prawo
wyboru sprzedawcy energii
elektrycznej, ale to martwe prawo.
Skorzystało z niego do tej pory
może 2 tys. rodzin z ponad 14 mln.
Nie zmieniamy sprzedawców, bo to
żmudna procedura i pewnie
większość z nas jej nadal nie zna,
ale przede wszystkim dlatego, że
to mało opłacalne. Ceny są nadal
regulowane i w całej Polsce
prawie takie same. Niestety, mimo
kontroli rosną szybko. W tym roku
były już dwie podwyżki energii
i zdążyła ona zdrożeć o ponad
20 proc. Zapowiadane na początek
2009 roku uwolnienie cen energii
nie zapobiegnie dalszemu ich
wzrostowi, ale może spowodować,
że będzie on bardziej racjonalny
i że wreszcie sprzedawcy zaczną
nas dostrzegać. Nasze portfele
to w końcu ponad 20 proc. rynku
energii.
■
Na rynek finansowania nieruchomości powinien zostać wprowadzony tzw. odwrócony kredyt
hipoteczny. Adresowany byłby do właścicieli mieszkań, którzy nie musieliby go spłacać, ponieważ
po ich śmierci lokal stawałby się własnością banku.
IRENEUSZ
CHOJNACKI
ireneusz.chojnacki
@infor.pl
strona 4
U NAS PRZECZYTAŁEŚ PO RAZ PIERWSZY:
„
BIZNES
|
Koszty budowy domu:
Od początku roku spadły koszty
budowy domu
GP 116/2008 –
16 CZERWCA 2008
PODATKI |
Nowy projekt rozporządzenia o kasach:
„
„
Najem mieszkania z kasą fiskalną
GP 120/2008 –
20 CZERWCA 2008
■
Czy sposób finansowania
nieruchomości w Polsce sprzy-
ja wprowadzeniu na rynek hi-
poteki odwróconej, bardzo po-
pularnej w krajach starej Unii
Europejskiej?
– Tak. W ostatnich ośmiu la-
tach bardzo dobrze rozwija się
rynek finansowania nierucho-
mości, robi się coraz bardziej
uporządkowany, zabezpieczo-
ny i precyzyjnie opisany. Coraz
większy porządek panuje też
w rejestrach, w których są uję-
te stosunki własnościowe nie-
ruchomości. Mocno rozwija się
też rynek kredytowania nieru-
chomości. Banki obsługują już
1,2 mln umów kredytowych
i każdego roku będzie ich przy-
bywać kilkaset tysięcy. Dotyczą
zarówno finansowania nieru-
chomości na rynku pierwot-
nym, jak i wtórnym. Łączą się
z tym również kredyty konsoli-
dacyjne. Przy solidnych pod-
stawach dla praw własności
mogą powstawać różne pro-
dukty, również taki instrument
jak hipoteka odwrócona.
■
Przywiązaliśmy się już jed-
nak do własności, więc w na-
szej świadomości rodzi się nie-
chęć do pozbywania się jej.
– Hipotekę odwróconą moż-
na rzeczywiście rozumieć jako
świadom
e pozbywanie się wła-
sności. Długość życia
rośnie, koszty utrzy-
mania, zabezpieczeń
socjalnych i zdrowot-
nych oraz emerytal-
nych też rosną, więc trzeba zna-
leźć sposób ich finansowania.
Powinniśmy przystąpić do
tworzenia takich produktów,
zarówno w sferze bankowej,
jak i ubezpieczeniowej, które
pozwolą na zbudowanie atrak-
cyjnego modelu hipoteki od-
wróconej. Potrzebne są roz-
wiązania umożliwiające każ-
demu obywatelowi skorzysta-
nie z takiego instrumentu. Ich
strażnikami w wielu krajach są
specjalistyczne instytucje ko-
mercyjne albo publiczno-pry-
watne bądź państwo.
■
– Mianem hipoteka odwróco-
na określa się skrótowo odwró-
cony kredyt hipoteczny. Przed
podpisaniem umowy o odwró-
cony kredyt hipoteczny kredy-
tobiorca musi być właścicielem
nieruchomości. Zaciągając taki
kredyt, zachowuje prawo
mieszkania w lokalu wybudo-
wanym przez siebie, odziedzi-
czonym, zakupionym lub otrzy-
manym w darowiźnie do końca
życia. Przysługiwał mu więc bę-
dzie swoisty rodzaj dożywocia.
Natomiast dług zaciągnięty
w czasie trwania kredytu bę-
dzie wzrastał, malał zaś kapitał
posiadany przez kredytobiorcę.
Kredytobiorca będzie mógł
wyprowadzić się wcześniej z lo-
kalu albo go sprzedać, pod wa-
runkiem że spłaci swoje zobo-
wiązanie. Po zaciągnięciu kre-
dytu ma więc prawo dyspono-
wać lokalem, ale z pewnymi
ograniczeniami, które są precy-
zyjnie sformułowane w umo-
wie. Również jego spadkobier-
cy nie muszą stracić prawa do
lokalu, ponieważ będą mogli
zatrzymać go, spłacając prawa
spadkodawcy.
■
W jaki sposób będzie wypła-
cany kredyt hipoteczny?
– Kredyt może zostać wypła-
cony jednorazowo albo w ratach
miesięcznych. Bank musi mieć
również możliwość ustalenia hi-
poteki na tym lokalu. Kredyto-
biorca odpowiada za utrzyma-
nie nieruchomości obciążonej
hipoteką odwróconą we właści-
wym stanie. Niespełnienie tego
warunku może skutkować po-
stępowaniem windykacyjnym.
Im kredytobiorca będzie
starszy, tym więcej pieniędzy
PRACA |
Zmiana zasad dokumentowania wysokości
zarobków:
Milion osób może wystąpić
o ponowne przeliczenie emerytur
GP 120/2008 –
20 CZERWCA 2008
Im kredytobiorca
starszy, tym
więcej pieniędzy
będzie mógł
otrzymać
od kredytodawcy.
Natomiast im
dłużej potrwa
umowa, tym
niższe będą
koszty obsługi
tego kredytu
PRAWO |
Urząd Zamówień Publicznych chce obniżyć
wysokość wpisu od odwołań:
1
Wpis od odwołania będzie
dwa razy niższy
GP 119/2008 –
19 CZERWCA 2008
czytaj:
www.gazetaprawna.pl/archiwum
PRAWO
Razem zawsze raźniej
reumatycznym zapaleniu
stawów zażywała vioxx
i straciła zdrowie, musi sama
występować z pozwem
o odszkodowanie przeciwko firmie
farmaceutycznej. To więcej
kosztuje, osłabia siłę dowodów,
przedłuża procedury. W USA na
skutek wniesionego pozwu
zbiorowego przeciwko firmie
Merc&Co poszkodowani zawarli
z producentem ugodę i uzyskali
4,85 mld dol. odszkodowania.
Polscy poszkodowani, którzy chcieli
przyłączyć się do powodów w USA,
nie zostali jednak do procesu
dopuszczeni i odesłano ich, aby
dochodzili roszczeń w kraju.
Dlatego dobrze się stało, że Komisja
Legislacyjna Prawa Cywilnego
kończy już prace nad ustawą
o pozwie zbiorowym.
■
Jaki model, pana zdaniem,
w Polsce byłby najlepszy?
SZERSZA PERSPEKTYWA
MAŁGORZATA
PIASECKA-
-SOBKIEWICZ
malgorzata.piasecka
@infor.pl
strona 18
Hipoteka odwrócona stosowana jest między innymi we Francji, Hisz-
panii, Holandii i Stanach Zjednoczonych. Podstawowe zasady tej in-
stytucji w tych krajach są takie same. Właściciel może zaciągnąć
kredyt zabezpieczony na własnym mieszkaniu, nie spłacać go,
a bank po jego śmierci zatrzyma mieszkanie. Gdyby jednak rozmy-
ślił się, może spłacić kredyt i w ten sposób rozliczyć się z bankiem.
Po jego śmierci mogą to zrobić również spadkobiercy, którzy chcie-
liby zatrzymać mieszkanie. System hipoteki odwróconej musi być
dopasowany do ogólnej legislacji w kraju, dlatego w poszczegól-
nych państwach różni się jedynie szczegółami wynikającymi
z odmiennych uregulowań systemów podatkowych, prawa spad-
kowego, zasad ujawniania tej hipoteki w księdze wieczystej, udzie-
lania pełnomocnictwa itd.
R
ok temu gospodarstwa
„
„
K
ażda z osób, która przy
WWW.GAZETAPRAWNA.PL
Wolny
rynek
PONIEDZIAŁEK
23 CZERWCA
2008
| nr 121
| 3
Jutro
w
Tygodniku Prawa Gospodarczego
Jak prowadzić sprzedaż w internecie
■
jakie dane musi umieścić przedsiębiorca na stronie internetowej e-sklepu
■
co powinna zawierać
oferta i jakie są skutki jej złożenia
■
obowiązki podatkowe związane ze sprzedażą w internecie
ułatwi życie nie tylko emerytom
będzie mógł otrzymać od kre-
dytodawcy. Natomiast im dłu-
żej trwa umowa, tym niższe bę-
dą koszty obsługi tego kredytu.
■
Jakie uprawnienia miałaby
rodzina osoby, która zdecydo-
wała się na kredyt odwrócony?
– Jeśli rodzina, czyli spadko-
biercy, postanowią spłacić
część zo
bowiązania zaciągnię-
tego przez kredyto-
biorcę, to tzw. koszty
towarzyszące mogą
być niższe, ponieważ
zostanie wówczas po-
minięty okres zarządzania
przez bank lub firmę zarządza-
jącą nieruchomością i uniknie
się ponoszenia kosztów z tym
związanych.
Produkt będzie więc atrak-
cyjny również dla rodziny oraz
bliskich kredytobiorcy, wów-
czas gdy włączą się do sprawy
na odpowiednim etapie. Kre-
dytobiorca uzyska dochody,
które często są wydatkowane
na ochronę zdrowia oraz po-
trzeby życiowe, a jednocześnie
jego rodzina zachowa większą
część praw do partycypowania
w projekcie w przyszłości.
Wprowadzenie instytucji
kredytu odwróconego powinno
być też atrakcyjne dla państwa
i podmiotów uczestniczących
w systemie emerytalnym.
■
Dla samych emerytów rów-
nież?
– Odwrócony kredyt hipo-
teczny może być ważnym ele-
mentem dodatku do emerytu-
ry. Pozwoli wykorzystać rynko-
we elementy finansowania
w celu lepszego zabezpiecze-
nia swojej przyszłości. Da moż-
liwość ułożenia scenariusza
własnego rozwoju życiowego,
począwszy od oszczędzania
w filarach na swoją przyszłą
emeryturę, po skorzystanie
z kredytu hipotecznego odwró-
conego we właściwym mo-
mencie, aby uzyskać dodatko-
we pieniądze, np. na leczenie.
Dzięki temu kredytowi powin-
no nastąpić też odciążenie pań-
stwa od pewnych obowiązków.
Instytucja kredytu hipotecz-
nego odwróconego daje senio-
rom szansę na godniejsze życie
i na ułożenie lepszych relacji
między nimi a ich bliskimi,
państwem oraz instytucjami
publicznymi.
■
Co trzeba zmienić w przepi-
sach, aby instytucje finanso-
we, banki i towarzystwa ubez-
pieczeń na życie mogły ustana-
wiać hipotekę odwróconą?
– Teraz obowiązujące prze-
pisy nie sprzyjają wdrożeniu
takiego produktu, który po
śmierci kredytobiorcy umożli-
wiałby przejęcie nieruchomo-
ści oraz zaspokojenie się ban-
ku. Bank nie może użyć tytułu
egzekucyjnego wobec osoby
zmarłej, trzeba więc stworzyć
inne instrumenty umożliwiają-
ce skuteczne wykonanie możli-
wości, jakie dawałaby wcze-
śniej zawarta umowa.
Bank nie może również wy-
korzystać pełnomocnictw kre-
dytobiorcy, które otrzymał w ce-
lu zaspokojenia się po śmierci
właściciela lokalu. Pełnomoc-
nictwa te ustają. Trzeba więc
znaleźć rozwiązania i wprowa-
dzić zapisy prawne, aby te roz-
wiązania nie były później kwe-
stionowane i podważane. Gdy-
by dziś zaczęto udzielać pełno-
mocnictw obowiązujących rów-
nież po śmierci osoby, która ich
udzieliła, to przy obecnym sys-
temie prawnym mogłyby one
zostać uznane za nieważne
z mocy prawa, gdyż stanowiły-
by próbę obejścia prawa.
W umowie dożywocia bra-
kuje możliwości ograniczenia
świadczeń do kwoty odpowia-
dającej części warto-
ści nieruchomości,
a także spełniania
świadczeń w wysoko-
ści powyżej pewnej
wartości nieruchomości.
Aby cały produkt był możli-
wy do zaakceptowania zarów-
no przez obywateli, jak i insty-
tucje finansowe, a jego koszty
były ograniczone, trzeba
ograniczyć ryzyko prawne.
Nikt bez dokładnego opisania
projektu nie podejmie się jego
wdrażania. Potrzebne są więc
przede wszystkim rozmowy
z resortami: sprawiedliwości,
infrastruktury oraz finansów
i pracy.
■
Czy bariery w związku z tym
produktem mogą pojawić się
na rynku zarządzania nieru-
chomościami?
– Tak. Na przykład może się
zdarzyć, że bank przejmuje
nieruchomość po śmierci
klienta i albo od razu ją sprze-
daje, a jeśli napotyka trudno-
ści, to wynajmuje. Takiej dzia-
łalności statutowej jak wyna-
jem bank nie prowadzi. Dlate-
go musi skorzystać z usług
rynkowych związanych z za-
rządzaniem nieruchomościami
mieszkalnymi, a taki rynek jest
jeszcze w Polsce w początko-
wej fazie rozwoju. Część ban-
ków będzie tworzyła własne
organy, które zajmowałyby się
takim zarządzaniem nierucho-
mościami, a inne skorzystają
z wyspecjalizowanych dobrze
działających firm. Chodzi o to,
aby korzyści banków były wy-
sokie, a koszty możliwie niskie,
na racjonalnym poziomie. Jest
też kwestia monitorowania ja-
kości tych nieruchomości
w trakcie trwania procesu
udzielania odwróconego kre-
dytu hipotecznego. Troska
o wartość nieruchomości
w trakcie procesu kredytowa-
nia ułatwi jej późniejszą sprze-
daż lub wynajem. Przy okazji
powstaną całe pakiety cieka-
wych produktów kredytowych.
Mieszkania przejęte przez
banki lub towarzystwa ubez-
pieczeń będą też wpływały na
kształtowanie się cen na ryn-
ku nieruchomości – ceny naj-
mu i ubezpieczeń. Powstaną
też nowe produkty ubezpie-
czeniowe.
■
SPRZE
DAŻ NIERUCHOMOŚCI Z ZASTRZEŻENIEM MIESZKANIA W NIEJ
Właściciel nieruchomości może sprzedać nieruchomość i w umowie zastrzec, że będzie w niej
mieszkał aż do śmierci sam, z małżonkiem lub z osobą bliską. Umowę sprzedaży sporządza się
wówczas w formie aktu notarialnego i zamieszcza się w niej to zastrzeżenie dotyczące zamieszki-
wania oraz warunki, na jakich będzie się ono odbywało. Trzeba dokładnie określić, czy poprzedni
właściciel mieszkania będzie miał prawo dysponować nim w całości, czy na przykład będzie zaj-
mował w niej tylko jedną izbę, a pozostałe pomieszczenia będzie użytkował już nowy właściciel.
Umowa musi też regulować, kto będzie płacił czynsz i media i czy poprzedni właściciel musi uisz-
czać jeszcze jakąś dodatkową opłatę za to, że korzysta z mieszkania.
2
UPRA
WNIENIA SPADKOBIERCÓW
Spadkobiercy osoby, która zaciągnie odwrócony kredyt hipoteczny po jej śmierci, będą mogli
spłacić go bankowi i zachować prawo do mieszkania. Niespłacona kwota zostanie potratowana
jako dług spadkowy. Będzie mógł ją spłacić jeden spadkobierca bądź solidarnie wszyscy. Do
chwili przyjęcia spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze
spadku. W skład masy spadkowej oprócz mieszkania obciążonego kredytem hipotecznym mogą
wchodzić jeszcze inne nieruchomości lub ruchomości. Natomiast od chwili przyjęcia spadku
spadkobiercy będą ponosili odpowiedzialność za te długi z całego swojego majątku. Natomiast
w zależności od tego, czy przyjmą spadek wprost czy z dobrodziejstwem inwentarza, ponoszą
odpowiedzialność – odpowiednio – bez ograniczenia lub tylko do wartości ustalonego w inwen-
tarzu stanu czynnego spadku.
DOŻYWOCIE
Umowę o dożywocie zawiera właściciel nieruchomości z nabywcą, który w zamian za przenie-
sienie własności zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie. Właściciel dożywo-
cie może zastrzec również wówczas na rzecz osoby bliskiej. Zobowiązany nie płaci za nabycie tej
nieruchomości. Gdyby w umowie nie postanowiono inaczej, to zobowiązuje się on przyjąć
zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, za-
pewnić odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie, a nawet sprawić mu własnym kosz-
tem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. Prawo dożywocia ustanowione na rzecz
kilku osób ulega odpowiedniemu zmniejszeniu po śmierci jednej z nich. Prawa tego nie można
sprzedać, podarować, zapisać w testamencie, ponieważ jest niezbywalne. Na żądanie jednej ze
stron sąd może zmienić umowę dożywocia na dożywotnią rentę w wysokości odpowiadającej
wartości tych uprawnień, a w wyjątkowych wypadkach nawet rozwiązać umowę dożywocia.
Rozmawiał
ZBIGNIEW BISKUPSKI
Notowała MAŁGORZATA
PIASECKA-SOBKIEWICZ
2
■
KRZYSZTOF PIETRASZKIEWICZ
absolwent Uniwersytetu Wro-
cławskiego i Studiów Podyplo-
mowych Szkoły Głównej Han-
dlowej na kierunku Finanse
i Bankowość, od 2003 roku
prezes Związku Banków Pol-
skich. Przedstawiciel ZBP
w Komisji Nadzoru Bankowe-
go, członek Rady Bankowego
Funduszu Gwarancyjnego
3
3
reklama
Nie mamy żadnego klienta.
Mamy wielu
Otwórz fi rmowy rachunek bieżący i zostań naszym partnerem
Wy∏ącznie w ramach oferty partnerskiej poinformujemy
o zmianie numeru rachunku Twoich 100 kontrahentów.
Bo wiesz, co chcesz.
– Specjalnie dla fi rm, które rozwój opierają o nowoczesne
technologie i rozliczenia elektroniczne.
– Rachunek bieżący z limitem do 100 000 z∏.
– Kredyt bez dokumentów ZUS/US, wystarczą
potwierdzenia przelewów.
– Bezp∏atne wszystkie przelewy przez internet,
w tym do ZUS/US.
– Do∏ącz do nas – zadzwoń do doradcy po nasz
harmonogram dzia∏ań dla Twojej fi rmy.
POTRZEBNA USTAWA
Do tej pory w Polsce jeszcze nie rozpoczęły się prace nad projektem
ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym. Związek Banków Pol-
skich przygotowuje tezy do projektu i ustala, jakie sprawy powi-
nien on regulować. Instytucją odwróconego kredytu hipotecznego
chce zainteresować posłów i rząd.
www.toyotabank.pl/fi rmy
+48 22 488 55 05
1
partnerów.
4 |
PONIEDZIAŁEK
23 CZERWCA
2008
| nr 121
Biznes i prawo
WWW.GAZETAPRAWNA.PL
gospodarcze
■
Pieniądze
■
Rynki
■
Firmy
■
Prawo spółek
■
Transakcje
■
Umowy
■
Giełda
PAMIĘTAJ
25 CZERWCA
RPP podejmie decyzję o wysokości stóp
procentowych. Prognoza GP: wzrost o 25 pb do poziomu 6 proc.
ROZMOWA
Niebawem na rynku będzie nawet kilkunastu
przewoźników – mówi Andrzej Wach
GIEŁDA
Monety mogą przynieść wyższe
zyski niż inwestycje w akcje
CO NOWEGO
BIZNES
| ENERGETYKA | Wprowadzanie konkurencji na rynku energii
Prąd od stycznia droższy o 20-50
TANIEJ ZA PALIWA. Tydzień przyniesie
obniżkę hurtowych cen benzyny i oleju na-
pędowego – prognozują analitycy biura
Reflex. Pod koniec tygodnia spadek cen pa-
liw mogą też odczuć kierowcy – nie będzie
on duży – o 2-3 grosze na litrze zarówno
oleju napędowego, jak i benzyn. Najwięcej
za benzynę Eurosuper 95 kierowcy muszą
płacić w województwie małopolskim –
4,72 zł za litr. Najmniej w województwie
łódzkim – średnio 4,63 zł za litr.
■
Tylko 2 tys. z 14,4 mln rodzin zdecydowało się na zmianę firmy sprzedającej energię elektryczną
■
Uwolnienie cen energii od 2009 roku nie wymusi konkurencji cenowej wśród dostawców, taryfy pójdą w górę
■
Urząd Regulacji Energetyki zapowiada, że łatwiej będzie zmienić sprzedawcę, a zajmie to najwyżej 30 dni
REKLAMY PIWA PO 23.00. Reklama pi-
wa będzie mogła być emitowana w me-
diach wyłącznie między godz. 23.00
a 6.00. W sklepach ma pojawić się więcej
informacji o szkodliwości alkoholu i zaka-
zie jego sprzedaży osobom do 18. roku ży-
cia – to założenia nowelizacji ustawy, któ-
rą przygotował resort zdrowia. Z badań
wynika, że w państwach, w których czę-
ściowo ograniczono reklamy napojów al-
koholowych, poziom spożycia tych napo-
jów jest niższy o 16 proc. od spożycia al-
koholu w państwach, w których brak jest
takich ograniczeń.
■
NAJTAŃSZE MIESZKANIA NA ŚLĄSKU.
Średnia cena za metr kwadratowy miesz-
kania w śląskich miastach to niespełna 4,4
tys. zł, czyli prawie o połowę mniej niż
w Warszawie i Krakowie – wynika z da-
nych Domu Kredytowego Notus. Niskie
ceny mieszkań powodują, że w Katowi-
cach za średnią w regionie pensję można
kupić 0,54 mkw mieszkania, podczas gdy
np. w Krakowie zaledwie 0,26 mkw.
AKCJA ŚLIMAK.
Dziś od godz. 12.00 do
15.00 ciężarówki w całej Polsce będą się
poruszały z prędkością 20 kilometrów na
godzinę. Akcję zorganizowało Zrzeszenie
Międzynarodowych Przewoźników Drogo-
wych w proteście przeciwko kolejkom na
wschodniej granicy i propozycji zmian za-
sad płacenia za przejazd autostradami.
RG, PAP
uzyskania przez konsu-
mentów prawa do wy-
boru i zmiany sprzedawcy
energii elektrycznej. Nie ma
jednak czego świętować. Go-
spodarstwa domowe zyskały
prawo do zmiany sprzedawcy,
ale to niczego nie zmieniło. Do
walki o nasze portfele nie do-
szło. Urząd Regulacji Energe-
tyki utrzymał kontrolę cen, co
zniechęciło sprzedawców do
konkurowania.
W II półroczu 2007 r. sprze-
dawcę zmieniło ledwie 541 go-
spodarstw domowych spośród
około 14,4 mln, a do dnia dzi-
siejszego może łącznie 1-2 tys.
W I półroczu 2008 r. ceny
wprawdzie wzrosły, ale nie
konkurencja między sprze-
dawcami. Nadal, tak jak rok te-
mu, poza nielicznymi przypad-
kami – Vattenfall, RWE Stoen
– nie ma ofert ogólnopolskich
dla klientów indywidualnych.
Ceny są ciągle regulowane
przez URE i zdaniem sprze-
dawców przynoszą im straty,
co zniechęca ich do konkuren-
cji. A że w dodatku są prawie
jednakowe w całej Polsce, więc
odbiorcy nie mają motywacji
do zmiany sprzedawców.
Zapowiadane przez Urząd
Regulacji Energetyki uwolnie-
nie cen energii dla gospo-
darstw domowych od stycznia
2009 r. doprowadzi do wzro-
stu konkurencji, ale ceny raczej
nie będą się wiele różniły u po-
szczególnych dostawców, bo
wszyscy sprzedawcy kupują
u tych samych producentów,
którzy z kolei cierpią na brak
mocy produkcyjnych.
mówi Piotr Rudziński, wice-
prezes EnergiPro Gigawat.
Inni sprzedawcy wskazują
na przyczyny systemowe,
a mianowicie na brak mocy.
– Uwolnienie rynku nie mo-
gło się udać. Brak jest wystar-
czających nadwyżek mocy wy-
twórczych, żeby wywołać
prawdziwą konkurencję wśród
producentów. Jak mam skon-
struować tańszą ofertę, skoro
chodzę i proszę o energię?
– mówi Ireneusz Perkowski,
prezes Enion Energia.
Mariusz Swora, prezes URE,
który cofnął decyzje poprzed-
nika o uwolnieniu cen energii
od na stycznia 2008 r., za brak
konkurencji wini konsolidację
i skomplikowane procedury
zmiany sprzedawcy.
– Analizy wskazują, że to
kwestia konsolidacji, bo grupy
zamykają się na swoich teryto-
riach. Mało kto w tej chwili,
przy skomplikowanej procedu-
rze zmiany sprzedawcy, ma ty-
le determinacji, aby go zmie-
niać. Na zmianie sprzedawcy
i konkurencji, jak na razie, nie
zależy też samym sprzedaw-
com – mówi prezes Mariusz
Swora.
Zapowiada on jednak, że od
początku 2009 roku ceny ener-
gii dla gospodarstw domowych
zostaną uwolnione. Decyzji
jednak jeszcze nie wydał i nie
chce powiedzieć, kiedy ją po-
dejmie.
– Potwierdzam wolę pełne-
go uwolnienia ceny energii od
stycznia 2009 r. Jest jeszcze
wiele spraw do załatwienia, ale
ta decyzja zapadnie – mówi
Mariusz Swora.
Sprzedawcy wyliczyli, że naj-
lepiej, jakby ta decyzja zapadła
NIEZBĘDNIK FINANSOWY
Surowce
notowania z 20 czerwca
Nazwa
Cena
Zmiana
Jednostka
w proc.
Ropa Brent
134,17
2,04 (USD/baryłka)
Olej opałowy
3,5 proc. siarki 607,00
OPINIA
-0,08
(USD/t)
Źle przygotowane otwarcie rynku
W lipcu 2007 r. polska ener-
getyka była świeżo po konsoli-
dacji w cztery grupy i była bar-
dzo słabo przygotowana na
otwarcie rynku dla gospo-
darstw domowych. W II półro-
czu 2007 r. na 14 sprzedaw-
ców pojawiły się tylko trzy
ogólnopolskie oferty cenowe
– Vattenfalla, RWE Stoen
i Energi.
– Rynek został formalnie
uwolniony, ale ceny nadal sta-
nowił prezes URE. Te ceny nie
pokrywały kosztów zakupów.
Na sprzedaży energii dla go-
spodarstw domowych były i są
straty. Trudno, żeby potencjal-
nym nowym klientom ofero-
wali energię poniżej kosztów –
Benzyna bezoł.
95 okt. 1116,00 -0,71 (USD/t)
Złoto 907,60 0,97 (USD/uncja)
Olej opałowy i benzyna (Amsterdam, Rotterdam, Antwerpia)
MARCIN LUDWICKI
wiceprezes zarządu Energa Obrót
Uwolnienie cen dla gospodarstw do-
mowych od 2009 roku nie spowoduje
konkurencji cenowej. Ceny różnych
sprzedawców będą do siebie zbliżone,
bo nie istnieją możliwości dywersyfi-
kacji źródeł zakupów energii. Wszyscy
sprzedawcy skazani są na zakupy
w tych samych miejscach. Jeśli nic się
nie zmieni, można prognozować wzro-
sty cen nawet o kilkanaście procent.
Natomiast uwolnienie cen z pewno-
ścią powinno skutkować poprawą ja-
kości obsługi klientów. Możemy wal-
czyć, obniżając koszty obsługi. Przy-
szły rok upłynie pod znakiem konku-
rencji związanej z jakością obsługi
klienta, formami obsługi i ich dostoso-
waniem do potrzeb klienta. Sądzę, że
w tym kierunku zmierzać będą wszyst-
kie spółki sprzedaży.
Więcej: wskaźniki i stawki strona 19
■
■
■
IRENEUSZ CHOJNACKI
ireneusz.chojnacki@infor.pl
Z
a tydzień minie rok od
WWW.GAZETAPRAWNA.PL
Akademia
biznesu
i
prawa gospodarczego
cz. 204
PONIEDZIAŁEK
23 CZERWCA
2008 | nr 121
| 5
Kiedy ubezpieczyciel może wypowiedzieć umowę
zula ma zabezpieczać interesy ubezpieczyciela.
Jej redakcja jest bowiem szersza i dotyczy od-
mowy zapłaty odszkodowania z jakiejkolwiek
przyczyny.
Nie oznacza to, że ubezpieczyciele nie mogą
wprowadzać rozwiązań chroniących ich intere-
sy w razie np. nieprawdziwej deklaracji ryzyka
czy usiłowania wyłudzenia odszkodowania. Je-
żeli ubezpieczyciele chcą sankcjonować tego
typu uchybienia poprzez wypowiedzenie umo-
wy, winni jednak klauzule wypowiedzenia for-
mułować precyzyjniej, odnosząc je do konkret-
nych uchybień.
■
Z jakich powodów ubezpieczyciel może
wypowiedzieć umowę ubezpieczenia?
na spotkać w OWU tego typu klauzule. Uwa-
żam, że na tle nowej regulacji niedopuszczalne
jest stosowanie (dotąd rozpowszechnionych)
klauzul uprawniających ubezpieczyciela do wy-
powiedzenia umowy w przypadku zapłaty od-
szkodowania ubezpieczeniowego lub jego czę-
ści albo odmowy jego zapłaty. Z uwagi na cha-
rakter umowy ubezpieczenia sam fakt zapłaty
odszkodowania ubezpieczeniowego (jeżeli nie
prowadzi do wyczerpania sumy ubezpieczenia)
nie uzasadnia uprawnienia do jej wypowiedze-
nia. Wysokość odszkodowania może być w kon-
kretnym przypadku niższa niż uiszczona składka.
Ubezpieczyciele nieraz uzasadniają wspomnia-
ne klauzule w ten sposób, że zajście wypadku
ubezpieczeniowego może ujawnić większe niż
zakładane przy zawieraniu umowy narażenie
ubezpieczonego na powstanie szkody, w związ-
ku z czym ubezpieczyciel winien mieć możliwość
uwolnienia się od odpowiedzialności za kolejne
szkody. Argumentacja ta jest mało przekonują-
ca. Wspomniane klauzule są sformułowane
w szerszy sposób i pozwalają na wypowiedze-
nie również wówczas, gdy zajście wypadku nie
ujawniło większego ryzyka. Co do klauzul prze-
widujących możliwość wypowiedzenia umowy
przez ubezpieczyciela w razie odmowy zapłaty
odszkodowania, prowadzą one do sytuacji,
w której ubezpieczony nie uzyskawszy kompen-
sacji zaistniałej szkody traci na przyszłość ochro-
nę ubezpieczeniową. Wątpliwości budzi argu-
ment, że odmowa zapłaty odszkodowania jest
często związana z usiłowaniem jego wyłudzenia
przez ubezpieczonego, w związku z czym klau-
Zeszłoroczna nowelizacja przepisów kodeksu cy-
wilnego wprowadziła istotną zmianę w odnie-
sieniu do możliwości wypowiedzenia umowy
ubezpieczenia przez ubezpieczyciela. Polegała
ona na nowelizacji art. 812 par. 5 k.c., który sta-
nowi, że ubezpieczyciel może wypowiedzieć
umowę na czas określony w przypadkach wska-
zanych w ustawie, a także z ważnych powodów
określonych w umowie lub ogólnych warunkach
ubezpieczenia (OWU). Zmiana stanowiła reakcję
na występujące nieprawidłowości, polegające
na zastrzeganiu w OWU uprawnień do przedter-
minowego zrywania umów ubezpieczenia z bła-
hych przyczyn. Pomimo nowelizacji nadal moż-
JAKUB POKRZYWNIAK
radca prawny współpracujący z Kancelarią
Wierciński, Kwieciński, Baehr
www.gazetaprawna.pl/akademia_biznesuiprawa
reklama
proc.
już w sierpniu, bo jeśli ceny
zostaną uwolnione, to zgod-
nie z prawem klienci do po-
łowy października powinni
dostać oferty na 2009 rok –
żeby zdążyć, trzeba je za-
cząć doręczać we wrześniu.
Po uwolnieniu cen zmia-
na sprzedawcy ma być ła-
twiejsza niż teraz. Podsta-
wowe zmiany, które mają
znaleźć odzwierciedlenie
w nowelizowanym prawie
energetycznym, to skróce-
nie procedur zmiany sprze-
dawcy z 60–90 dni do 14–30
dni, prawo ingerencji URE
w treść umów dystrybucyj-
nych, gdyby zawierały klau-
zule dyskryminacyjne.
– Jeśli dojdzie do uwol-
nienia cen, to dojdzie do
zróżnicowania ofert, ale ce-
ny będą nadal na podob-
nym poziomie. Konkuren-
cja będzie oparta na innych
elementach oferty niż wy-
sokość ceny, na przykład na
gwarancji utrzymania ceny
w określonym czasie – mó-
wi Piotr Rudziński.
Ceny jednakowe, ale wyższe
Niestety, nie ma szans na
to, żeby w przyszłym roku
ceny spadły. Optymistyczne
szacunki sprzedawców, któ-
rzy wolą zachować anoni-
mowość, mówią o 20-proc.
wzroście, ale są i znacznie
gorsze prognozy.
– Z analiz wynika, że ce-
na energii elektrycznej dla
gospodarstw domowych
na początku 2009 roku mo-
że być nawet o 50 proc.
większa niż teraz. To może
spowodować trudności z re-
gulowaniem rachunków
u klienta, bo zaczynają się
nakładać wzrosty cen ener-
gii, gazu i żywności – mówi
prezes Perkowski z Enion
Energii.
URE obiecuje, że po
uwolnieniu cen nadal bę-
dzie nadzorował rynek.
– Chcielibyśmy zachować
wpływ na ceny w sytuacji
zbyt wysokich naszym zda-
niem wzrostów. Do tego po-
trzebujemy nowych narzę-
dzi. Istotnym elementem
będzie wprowadzenie dla
firm energetycznych m.in.
obowiązków informacyj-
nych wobec klientów. Chce-
my też mieć kontrolę nad
umowami zawieranymi
między dystrybutorami
i sprzedawcami – mówi pre-
zes Mariusz Swora.
■
KOMENTARZ
strona 2
.,('<l%<='2%<¥.$3,7$&=2:,(.35=('6,©%,25&=<
086,$32l:,©&,¥%$5'=2:,(/(
7HUD]MHVW5DLIIHLVHQ%DQN3ROVND6$
NWÒU\ZVSLHUDQLHOXG]LSU]HGVLÉELRUF]\FK
VWDZLDQDSLHUZV]\PPLHMVFX
%$1./8'=,35=('6,©%,25&=<&+
www.raiffeisen.pl
[ Pobierz całość w formacie PDF ]