Geologia inżynierska - Teoria
Geologia inżynierska - Teoria, Budownictwo S1, Semestr II, Geologia inżynierska, Wykłady
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Geologia In
Ň
ynierska
Ę
wiczenia Laboratoryjne
Prowadz
Ģ
cy:
dr Leszek Kaszubowski
Politechnika Szczeci
ı
ska
Wydział Budownictwa i Architektury
Katedra Geotechniki
Spis tre
Ļ
ci:
Laboratorium nr 1: Makroskopowe rozpoznawanie głównych
minerałów skałotwórczych
3
Laboratorium nr 2: Makroskopowe rozpoznawanie skał magmowych
7
Laboratorium nr 3: Makroskopowe rozpoznawanie skał osadowych
10
Laboratorium nr 4: Makroskopowe rozpoznawanie głównych skal
metamorficznych (przeobra
Ň
onych)
13
Laboratorium nr 5: Makroskopowe rozpoznawanie gruntów
mineralnych niespoistych i organicznych
16
Laboratorium nr 6: Konstrukcja przekrojów geologiczno-
in
Ň
ynierskich na podstawie wierce
ı
geologicznych
20
Spis tabel:
Tabela 1: Skala Mosha
5
Tabela 2: Minerały skałotwórcze
6
Tabela 3: Klasyfikacja skał magmowych
8
Tabela 4: Skały magmowe
9
Tabela 5: Skały osadowe
12
Tabela 6: Skały metamorficzne (przeobra
Ň
one)
15
Tabela 7: Klasyfikacja gruntów grubo- i drobnoziarnistych
17
Tabela 8: Grunty mineralne niespoiste
19
Tabela 9: Grunty organiczne niespoiste
19
- 2 -
MAKROSKOPOWE ROZPOZNAWANIE GŁÓWNYCH MINERAŁÓW
SKAŁOTWÓRCZYCH
Minerał
- pojedynczy składnik materii, który cechuje si
ħ
okre
Ļ
lonymi własno
Ļ
ciami
fizycznymi i chemicznymi. Badaniem minerałów zajmuje si
ħ
mineralogia.
Skała
- zbiór minerałów. Badaniem skał zajmuje si
ħ
petrografia.
Przez rozpoznawanie makroskopowe rozumiemy obserwacje cech zewn
ħ
trznych skał i
minerałów za pomoc
Ģ
własnego wzroku i bardzo prostych metod bada
ı
.
Znaczenie skałotwórcze ma kilkadziesi
Ģ
t okazów mineralnych.
Mo
Ň
na wyró
Ň
ni
ę
nast
ħ
puj
Ģ
ce własno
Ļ
ci fizyczne materiałów:
1.
Posta
ę
minerałów:
Stopie
ı
wykrystalizowania materii mineralnej. Wyró
Ň
nia si
ħ
postacie:
·
jawnokrystaliczn
Ģ
-widoczne wszystkie cechy krystaliczne badanego okazu
(naro
Ň
a, kraw
ħ
dzie i
Ļ
ciany kryształów),
·
skrytokrystaliczn
Ģ
- cechy krystaliczne s
Ģ
widoczne przy u
Ň
yciu lupy lub
mikroskopu,
·
bezpostaciow
Ģ
- cechy krystaliczne nie s
Ģ
widoczne, poniewa
Ň
minerał ich nie
posiada.
2.
Forma skupienia:
W przyrodzie mo
Ň
emy wyró
Ň
ni
ę
nast
ħ
puj
Ģ
ce formy skupienia:
·
pojedynczy kryształ- pojedynczy du
Ň
y osobnik mineralny o wyra
Ņ
nych
cechach krystalicznych,
·
szczotka krystaliczna- ze wspólnej podstawy skalnej wyrastaj
Ģ
pionowo
kryształy (jak w szczotce),
·
forma ziarnista- drobne ziarenka mineralne
Ļ
ci
Ļ
le ze sob
Ģ
powi
Ģ
zane,
·
forma włóknista- drobne niteczki mineralne równolegle do siebie uło
Ň
one i
Ļ
ci
Ļ
le ze sob
Ģ
zwi
Ģ
zane,
·
forma zbita- bardzo drobne ziarenka mineralne tak silnie ze sob
Ģ
zwi
Ģ
zane,
Ň
e
a
Ň
niewidoczne gołym okiem,
·
forma ziernista- bardzo drobne ziarenka mineralne, lu
Ņ
na z sob
Ģ
zwi
Ģ
zane, ze
a
Ň
daj
Ģ
ce si
ħ
rozciera
ę
w palcach,
·
forma oolitowa- drobne kuleczki mineralne, silnie ze sob
Ģ
powi
Ģ
zane,
·
konkrecje i buły mineralne- nieforemne formy skupienia o silnie
rozczłonowanej powierzchni i budowie koncentrycznej
lub radialnej
·
forma naciekowa- ró
Ň
norodne chemiczne naskorupienia.
- 3 -
3.
Połysk minerałów:
Wyró
Ň
niamy połysk:
·
metaliczny,
·
półmetaliczny,
·
szklisty,
·
półszklisty,
·
matowy,
·
perłowy,
·
jedwabisty,
·
tłusty,
bez połysku.
4.
Pokrój minerałów:
Wyró
Ň
nia si
ħ
pokrój:
·
blaszkowaty- płytki mineralne maj
Ģ
grubo
Ļę
ok. 1 mm,
·
tabliczkowaty- płytki mineralne maj
Ģ
grubo
Ļę
kilku milimetrów,
·
kostkowy- regularne sze
Ļ
ciany,
·
słupkowy- ostrosłupy,
·
igiełkowaty- wyst
ħ
puj
Ģ
drobne igiełki mineralne.
5.
Łupliwo
Ļę
:
Przez łupliwo
Ļę
rozumiemy dzielenie si
ħ
minerałów (kryształów) na poszczególne
równoległe płaty mineralne pod wpływem uderzenia. Wyró
Ň
nia si
ħ
łupliwo
Ļę
:
·
doskonał
Ģ
- minerał od razu rozpada si
ħ
pod wpływem uderzenia,
·
wyra
Ņ
n
Ģ
- minerał od razu si
ħ
nie rozpada, ale wykazuje cechy podzielno
Ļ
ci,
·
niewyra
Ņ
na- tylko znikoma cz
ħĻę
badanego okazu wykazuje cechy
podzielno
Ļ
ci.
6.
Przełam minerałów:
Je
Ļ
li minerał nie posiada łupliwo
Ļ
ci to posiada przełam.
Przełam-
Ļ
wie
Ň
o odłamana powierzchnia badanego okazu.
muszlowy- odłamana powierzchnia ma kształt muszli,
·
haczykowaty (zadziorowy)- odłam powierzchni mo
Ň
e skaleczy
ę
dło
ı
badaj
Ģ
cego,
·
nieforemny- ka
Ň
dy pozostały przypadek, który nie jest przełamem
haczykowatym lub muszlowym.
7.
Barwa:
W przyrodzie wyst
ħ
puj
Ģ
minerały:
·
barwne,
·
zabarwione,
bezbarwne.
Minerały barwne maj
Ģ
tak
Ģ
sam
Ģ
barw
ħ
w naturze, jak i po sproszkowaniu (po
wykonaniu rysy na płytce porcelanowej).
Minerały zabarwione maj
Ģ
inn
Ģ
barw
ħ
w naturze i inn
Ģ
po sproszkowaniu.
Minerały bezbarwne całkowicie przepuszczaj
Ģ
promienie
Ļ
wietlne.
- 4 -
·
Wyró
Ň
nia si
ħ
przełam:
·
·
8.
Twardo
Ļę
minerałów (najwa
Ň
niejsza cecha diagnostyczna):
Pod wzgl
ħ
dem twardo
Ļ
ci minerały uszeregowano w tzw. skali Mosha. W tej
skali uszeregowano minerały od najbardziej mi
ħ
kkich do najbardziej twardych. Skala
Mosha przedstawia si
ħ
nast
ħ
puj
Ģ
co:
Tabela 1. Skala Mosha
Twardo
Ļę
Nazwa minerału
1
talk
2
gips
3
kalcyt
4
fluoryt
5
apatyt
6
ortoklaz
7
kwarc
8
topaz
9
korund
10
diament
W praktyce przy okre
Ļ
laniu twardo
Ļ
ci podaje si
ħ
okre
Ļ
lon
Ģ
cyfr
ħ
ze skali
Mosha. Przy badaniu twardo
Ļ
ci minerałów niewska
Ņ
nikowych (z poza skali Mosha)
stosujemy w
Ģ
ski przedział warto
Ļ
ci ze skali Mosha.
Minerał twardszy zawsze zarysowuje minerał o mniejszej twardo
Ļ
ci. Minerały
o takiej samej twardo
Ļ
ci wzajemnie si
ħ
Ļ
cieraj
Ģ
.
Istnieje metoda zast
ħ
pcza badania twardo
Ļ
ci minerałów, która polega na tym,
Ň
e minerały o twardo
Ļ
ci od 1 do 2 daj
Ģ
si
ħ
zarysowa
ę
paznokciem, minerały o
twardo
Ļ
ci od 3 do 5 daj
Ģ
si
ħ
zarysowa
ę
szkłem lub no
Ň
em, a o twardo
Ļ
ci powy
Ň
ej 5
same zarysowuj
Ģ
szkło.
- 5 -
[ Pobierz całość w formacie PDF ]